My Films-In

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τόμας Βίντερμπεργκ

ΣΕΝΑΡΙΟ: Ντέιβιντ Νίκολς, Τόμας Χάρντι (Νουβέλα)

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Κάρεϊ Μάλιγκαν, Μάικλ Σιν, Ματίας Σένερτς, Τομ Στέριτζ, Τζούνο Τεμπλ

ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Αμερική, Αγγλία

 Ο Τόμας Βίντερμπεργκ προσαρμόζει πιστά και συνάμα ανανεώνει ένα από τα πιο αξιοσημείωτα έργα του Βρετανού συγγραφέα και ποιητή Τόμας Χάρντι, το “Μακριά από το πλήθος”, γραμμένο το 1874.  Ο Δανός σκηνοθέτης, συνιδρυτής μαζί με τον Λαρς Φον Τρίερ του αισθητικού κινήματος “Δόγμα 95”, γνωστός για την ταινία του "Οικογενειακή γιορτή" του 1998, αλλά και για την πρόσφατη επιτυχία του το “ Κυνήγι” το 2012, σε συνεργασία με τον Άγγλο σεναριογράφο Ντέιβιντ Νίκολς, δημιουργεί ένα ενδιαφέρον δράμα εποχής στο οποίο δε διστάζει να σχολιάσει την πολιτική πτυχή των σεξουαλικών σχέσεων και τον καταπιεστικό πατριαρχικό χαρακτήρα της κοινωνίας. Το φιλμ συνδυάζει και μερικές φορές αντιπαραθέτει την ομορφιά της αγγλικής σκληρής υπαίθρου με την θαρραλέα παραδοξότητα των χαρακτήρων που παλεύουν με τα πάθη τους, τις περιστάσεις και τις λανθασμένες επιλογές τους, ενώ η ρουστίκ ατμόσφαιρά του, αναδεικνύει τις χαμηλόφωνες συναισθηματικές εντάσεις των ηρώων του και αναβιώνει τα πρότυπα του παραδοσιακού αγροτικού πολιτισμού χωρίς να λειτουργεί σε βάρος του αισθητικού αποτελέσματος.

 Η Μπαθσίμπα Έβερντιν (Κάρευ Μάλιγκαν), έχει μεγαλώσει με τη φροντίδα συγγενών της, αφού οι γονείς της έχουν πεθάνει πολύ νωρίς. Παρόλα αυτά, έχει διαμορφώσει τις δικές της απόψεις περί κόσμου και έχει επιλέξει την ανεξαρτησία από την παράδοση. Μετά την άρνησή της να παντρευτεί τον βοσκό Γκάμπριελ Όακ (Μαθίας Σόναερτς), επιμένοντας ότι δεν θέλει να είναι η ιδιοκτησία κανενός ανθρώπου, η Έβερντιν, θα βρεθεί σε μια πολύ σπάνια θέση για γυναίκα της βικτωριανής Αγγλίας, όταν κληρονομεί τη φάρμα του θείου της την οποία πρέπει να διαχειριστεί. Έτσι λόγω ταξικής διάκρισης απομακρύνεται το ενδεχόμενο να σχετιστεί η ηρωίδα με τον βοσκό, που είναι φανερό ότι ταιριάζουν μεταξύ τους. Καθώς όλοι στη φάρμα προσπαθούν να αποδεχτούν το γεγονός ότι αρχηγός τους είναι μια γυναίκα, η ηρωίδα εμπλέκεται σε ένα φλερτ με τον γείτονα της, τον εγκαταλελειμμένο, αλλά ευαίσθητο Γουίλιαμ Μπόλντγουντ (Μάικλ Σιν), ο οποίος της προσφέρει μια ζωή άνεσης, πολυτέλειας αλλά και αδράνειας, που είναι ακριβώς, ό,τι αυτή φοβάται. Στη συνέχεια γνωρίζει τον αριστοκράτη και ματαιόδοξο λοχία Φράνσις Τρόι (Τομ Στάρινζ) και σε μια στιγμή πάθους η Έβερντιν υποκύπτει στη γοητεία του. Μέσα στις δυσκολίες της επαρχιακής ζωής και σε ένα κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο έχουν ενσωματωθεί και παγιωθεί οι αντιλήψεις για τη “φυσική” τάξη των φύλων, η Έβερντιν ανεξάρτητη, θαρραλέα αλλά και ευάλωτη, πρέπει να βρει έναν τρόπο να χειριστεί με διακριτικότητα τα ζητήματα της προσωπικής της ζωής και να κινηθεί όσο το δυνατό με τους δικούς της όρους. Όταν φεύγει από την σκηνή ο Φράνκ, ο Μπόλντγουντ ανανεώνει το περίλυπο φλερτ του κι είναι τόσο παράφρων η επιθυμία του για την Έβερντιν και τόσο αποφασιστικής σημασίας, που καθορίζει τις μοίρες όλων των ηρώων.

 Δεν είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του σινεμά όπως και στην ιστορία της λογοτεχνίας, μια γυναίκα να ερωτεύεται τον λάθος άντρα και οι λάθος αποφάσεις της να έχουν τραγικά αποτελέσματα. Αυτό που αναδεικνύεται όμως μέσα από την κινηματογραφία του Βίντερμπεργκ και αυτό στο οποίο επικεντρώνεται η νουβέλα του Χάρντι, είναι ότι η κεντρική ηρωίδα διαμορφώνει μια ιδεολογία που εμπεριέχει πρώιμες φεμινιστικές ιδέες, μια προ-φεμινιστική κοσμοθεωρία, καθώς η οικονομική της πραγματικότητα, της δίνει την ελευθερία να αρχίσει να σκέφτεται για τον εαυτό της και να ακολουθήσει τις δικές της επιθυμίες, σε τόπο και χρόνο που το γεγονός αυτό ήταν σχεδόν αδύνατο. “Είναι δύσκολο για μια γυναίκα να διασαφηνίσει τα συναισθήματά της σε μια γλώσσα που έχει σχεδιαστεί από τους άντρες για να εκφράσουν τα δικά τους” λέει η ηρωίδα του Χάρντι, ένα σχόλιο που αντηχεί μέχρι τις μέρες μας. Κάθε χαρακτηριστικό της Έβερντιν είναι ένα κομμάτι της σύγχρονης μοντέρνας γυναίκας που ο Χάρντι ήθελε να είχε ο κύριος χαρακτήρας του έργου του κι ωστόσο, δεν μοιάζει να είναι εκτός εποχής, τόπου ή χρόνου που την τοποθετεί.

 Η ασφυκτική δύναμη της αστικής ηθικής παίζει σημαντικό ρόλο για τον συγγραφέα, ειδικά όταν διαχειρίζεται τέτοιους γυναικείους χαρακτήρες, ανεξάρτητους και σκεπτόμενους όπως η Έβερντιν. Σύμφωνα με την προοπτική της ηρωίδας, τα ζητήματα της τάξης, της ιδιοκτησίας και της ευπρέπειας δεν έχουν καμία σημασία και χρησιμοποιούνται μόνο κάποιες φορές, όταν εξαντλείται από τον συνεχή αγώνα του αυτοπροσδιορισμού της ή την κούραση από την εικόνα που προβάλλεται ως απόρθητη και απαραβίαστη ή ως κάποια που προκαλεί σύγχυση και φοβίζει τους άντρες γύρω της. Η ηρωίδα ζει τις αντιφάσεις του κοινωνικού περιβάλλοντός της, αλλά ο Βίντερμπεργκ την κάνει να μοιάζει ως σύγχρονη, ως ένα σύγχρονο γυναικείο αρχέτυπο, μια έξυπνη γυναίκα που θέλει έναν άνθρωπο ο οποίος να την μετρά ως προσωπικότητα και όχι ως αντικείμενο. Μια ταινία κλασική αλλά και σύγχρονη, για τις αναζητήσεις μιας γυναίκας, τους προβληματισμούς, τις λάθος επιλογές που γίνονται στη ζωή και την επίδραση του κοινωνικού περιβάλλοντος σε αυτές.

 Η πιο διάσημη προσαρμογή της νουβέλας του Χάρντι ήταν η έκδοση του Σλέσινγκερ το 1967, με πρωταγωνίστρια την Τζούλι Κρίστι, τον Τέρενς Σταμπ και τον Άλαν Μπέϊτς, αλλά η εκδοχή του Βίντερμπεργκ, μια ιδιαίτερα πανέμορφη κινηματογραφία που συλλαμβάνει τον πλούτο της επαρχιακής αγροτικής ζωής σε κάθε κινηματογραφικό της καρέ και διεισδύει βαθειά στους χαρακτήρες του μυθιστορήματος, έχει τη δική της ξεχωριστή σφραγίδα που σίγουρα θα αποκτήσει το δικό της κοινό.

Reviewed by My Films-In, on Aug 18 2015 far from the madding crowd- Rating:7,5 out of 10