My Films-In

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Σόφι Μπάρτες

ΣΕΝΑΡΙΟ: Σόφι Μπάρτες, Φελίπε Μαρίνο

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Μία Γουασικόφσκα, Ρις Ιφανς, Λόγκαν Μάρσαλ-Γκριν, Χένρι Λόιντ-Χιουζ

ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Γερμανία, Βέλγιο, Αμερική

 Είναι ένα έργο το οποίο εγείρει (και πάλι) ερωτήματα που αφορούν την μεταφορά λογοτεχνικών κειμένων στον κινηματογράφο, τη σχέση κινηματογράφου και λογοτεχνίας και το θέμα της κτητικότητας του αναγνώστη όταν αυτός περιδιαβαίνει τη σκοτεινή αίθουσα για να δει κάτι το οποίο έχει διαβάσει και το έχει κάνει δικό του. Το αριστουργηματικό λογοτεχνικό κείμενο του Φλομπέρ, μεστό σε νοήματα και με ένα συγγραφικό ύφος αξεπέραστο, φαίνεται πως προβληματίζει κατά τη μεταφορά του στο σινεμά, αφού και οι έξη μέχρι τώρα αποδόσεις του δεν ενθουσιάζουν. Για πολλούς, η φιλμική παρουσίαση της ζωής της Έμμας, μιας ηρωίδας από τις πιο περίπλοκες πολυσύνθετες και τραγικές που έχουν δημιουργηθεί στην ιστορία της λογοτεχνίας, είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, αν όχι αδύνατο.
 Για του θεατές που έχουν διαβάσει το βιβλίο και ακόμα περισσότερο για τους γνώστες του συγγραφικού διαμετρήματος του Φλομπέρ και της σπουδαιότητας του έργου του, η προσπάθεια της Σόφι Μπάρτες στην απόδοση του μυθιστορήματος, εξαντλείται στην παρουσίαση της αστικής φιλοχρηματίας, του καταναλωτισμού και του εμπορευματικού φετιχισμού που δελεάζει, παρασύρει και εγκλωβίζει την Έμμα, στην θαυμάσια κινηματογράφηση, στην όμορφη φωτογραφία και στην απόδοση της εποχής που μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια είναι άψογη. Για τους θεατές που δεν γνωρίζουν το συγκεκριμένο έργο, η προσπάθεια αυτή ικανοποιεί ως ένα κομψό δράμα, πανέμορφο οπτικά, που διαθέτει αρκετά νοήματα κι έναν χαρακτήρα έντονο, δυναμικό, αντιφατικό και προπάντων ανυπότακτο στους κανόνες της μικροαστικής επαρχιακής κοινωνίας.

 Η Έμμα Μποβαρί (Μία Γουασικόφσκα), είναι μια νέα ωραία και μορφωμένη γυναίκα που ονειρεύεται να ξεφύγει από την ανιαρή καθημερινότητα που βιώνει στη φάρμα του πάτερα της. Η πρόταση γάμου που δέχεται από τον γιατρό της περιοχής Τσάρλς Μποβαρί (Χένρι Λόιντ-Χιουζ), την κάνει να ελπίζει πως θα ζήσει μια ξεχωριστή ζωή. Γρήγορα όμως αντιλαμβάνεται πως τα πράγματα δεν είναι καθόλου όπως τα φανταζόταν και θα θελήσει να αποδράσει από τον άγευστο γάμο της όταν γνωρίσει έναν μαρκίσιο (Λόγκαν Μάρσαλ-Γκριν), ο οποίος της δίνει μια μικρή γεύση από την υψηλή κοινωνία. Αυτό, είναι αρκετό στο να ωθήσει την Έμμα προς την αναζήτηση της απόλαυσης και του κοινωνικού κύρους με τραγικά αποτελέσματα.

 Ο Γκυστάβ Φλωμπέρ υπήρξε ηγετική φυσιογνωμία του αφηγηματικού ρεαλισμού. Η, όσο το δυνατό, απρόσωπη θέαση της αλήθειας του κόσμου, ο κλινικός τρόπος και η απολύτως τεκμηριωμένη ρεαλιστική γραφή, ήταν τα στοιχεία που συνέθεταν το προσωπικό του ύφος. Τα περισσότερα έργα του στηρίζονταν σε αληθινά περιστατικά, όπως άλλωστε είναι και αυτό της Μποβαρί, περιέγραφαν την καθημερινή ζωή ηρώων που βρίσκονταν σε σύγκρουση με την συμβατική καθημερινότητα και έμμεσα ασκούσαν κριτική στη γαλλική, αστική και μικροαστική κοινωνία και τα ήθη της, που όχι μόνο πρόθυμα, αλλά με μεγάλη επιθυμία προσπαθούσε να αντιγράψει τα πρότυπα της ανώτερης κοινωνικής τάξης και ενός υψηλότερου επιπέδου ζωής. Στο συγκεκριμένο αριστούργημά του, κρίνει την συμπεριφορά της ηρωίδας χωρίς να την σχολιάζει και καταδεικνύει τον επώδυνα πληκτικό κόσμο που την περιβάλει χωρίς να τον κατονομάζει.

 Αυτό το οποίο είναι σημαντικό για εμάς, αλλά επιλέγεται να μην αναδειχθεί μέσα από την συγκεκριμένη κινηματογραφική μεταφορά, είναι το κομμάτι που αφορά τις ρίζες του ψυχισμού της ηρωίδας. Η ηρωίδα παγιώνει μια αντισταθμιστική μέθοδο έναντι των ματαιώσεων της ζωής, μέσω του ονείρου και της φαντασίας, από τις πρώτες κιόλας απαγορευμένες απολαύσεις που σημαδεύουν τη ζωή της και βρίσκονται στο πλαίσιο της μοναστηριακής της παιδείας. Παράλληλα με την μόρφωση του εκκλησιαστικού καθιδρύματος, η Έμμα μυείται κρυφά σε μια “αισθηματική” εκπαίδευση από ένα γυναικείο πρόσωπο που επισκέπτεται συχνά την μονή. Στη μυστική και απαγορευμένη μελέτη λογοτεχνικών ρομαντικών αφηγημάτων, αναπτύσσεται σταδιακά η ψυχοσύνθεση της ηρωίδας, η οποία νοιώθει την ψευδαισθητική δύναμη και την ατμόσφαιρα που τα χαρακτηρίζει και ταυτίζεται με τους ήρωες αυτών που διαβάζει. Από εκεί και ύστερα η Έμμα, θα ζει σε έναν μυθιστορηματικό πλαστό κόσμο, που τον συγχέει συνεχώς με τον πραγματικό και αυτό θα έχει τραγικές συνέπειες στη ζωή της.
 Οι αιτίες τις προσκόλλησης στις ψευδαισθήσεις και το συνεχές αίσθημα του ανεκπλήρωτου και αδικαίωτου, είναι η κριτική του Φλομπέρ έναντι του άκρατου ρομαντισμού της προηγούμενης χρονικά λογοτεχνικής περιόδου και των λυρικών της εξάρσεων. Οι μη αληθοφανείς διαστάσεις των ρομαντικών φανταστικών ηρώων και οι ιστορίες τους, είχαν ή θα μπορούσαν να είχαν επιπτώσεις στην αντίληψη του κόσμου και στις προσδοκίες για τη ζωή.

 Η φιλόδοξη κινηματογραφία της Σόφι Μπάρτες, περιγράφει με πειστικότητα το ασφυκτικό περιβάλλον και την άνυδρη πραγματικότητα της επαρχιακής πόλης στην οποία ζει η Έμμα. Εστιάζει στην παρουσίαση της αστικής φιλοχρηματίας στα γρανάζια της οποίας η ηρωίδα εμπλέκεται και αδυνατεί να ξεφύγει. Ο εμπορικός φετιχισμός της μεγαλοαστικής τάξης τον οποίο η Έμμα σπρώχνεται για να λατρέψει και ο καταναλωτισμός με τη δημιουργία ψεύτικων αναγκών που δελεάζουν την γυναίκεια της αυταρέσκεια, μετέχουν στο συναισθηματικό κενό και στην τελική κατάπτωση της Έμμας, όμως πολλά στοιχεία από την εξέλιξη του χαρακτήρα της όπως και η προσπάθειά της να ζήσει το μεθυστικό ονειρικό περιβάλλον που διάβαζε στα νεανικά της μυθιστορήματα παραλήφθηκαν. Επίσης τα πως και τα γιατί των δυο σημαντικών ερωτικών σχέσεων που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη ζωής της, την έφθειραν ψυχικά και την ώθησαν στην αυτοκτονία, αποδίδονται αποσπασματικά και οι εξ αιτίας τους μεγάλες συναισθηματικές αλλαγές της Έμμας, παρουσιάζονται απότομα, είτε έντονα είτε άλλες φορές υποτονικά.

 Παρόλα αυτά, το δράμα εποχής που δομεί η Μπάρτες, καταφέρνει να σκιαγραφήσει έστω την πλευρά της ηρωίδας που επηρεάζεται και διαμορφώνεται μέσα σε έναν εμπορευματοποιημένο ανδροκρατούμενο κόσμο και την ανυπότακτη πλευρά της στις επιταγές του κόσμου αυτού και σε συνδυασμό με την ικανοποιητική απόδοση της Μία Γουασικόφσκα ως Μποβαρί, την όμορφη κινηματογράφηση, τα ονειρικά τοπία και την σωστή μουσική επένδυση, δημιουργεί ένα τακτοποιημένο δράμα, ήπιων τόνων που μπορεί να δει κανείς, χωρίς να νομίζει ότι χάνει την ώρα του.
Reviewed by My Films-In, on Jun 20 2015 madame bovary- Rating:6,2 out of 10

             

imdb
rottentomatoes