My Films-In

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Άλεξ Γκάρλαντ

ΣΕΝΑΡΙΟ: Άλεξ Γκάρλαντ

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Ντόμναλ Γκλίσον, Όσκαρ Άιζακ, Αλίσια Βικάντερ

ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Αμερική

Το είδος της επιστημονικής φαντασίας αποτυπώνει μυθοπλαστικά τις πιθανές επιστημονικές, τεχνολογικές ή κοινωνικές εξελίξεις και εκφράζει κυρίως την ανάγκη της ανθρώπινης ψυχολογίας να εξερευνήσει την πιθανότητα, το άγνωστο και να αναμετρηθεί με τους φόβους της. Τα ζητήματα που θέτει το “Από μηχανής” σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη, έχουν πολλές φορές διατυπωθεί στην ιστορία του κινηματογράφου και με περισσότερη ευκρίνεια. Το σκηνοθετικό, εντυπωσιακό παρ όλες τις αδυναμίες του, ντεμπούτο του Άλεξ Γκάρλαντ, φαίνεται να  ακολουθεί στενά και όχι μόνο όσο αφορά το μινιμαλιστικό σκηνοθετικό στιλ, την δημιουργία του Μαρκ Ρόμανεκ, ο οποίος στην ταινία του “Μην μ' αφήσεις ποτέ” (2010), μεταφέρει μαζί με τον Κάρλαντ, τις ιδέες του ομώνυμου μυθιστορήματος του Καζούο Ισιγκούρο, περί τεχνητής νοημοσύνης, αλλά εάν εκείνο ήταν μια αλληγορία για το καπιταλιστικό σύστημα με επιστημονικό, ιατρικό περιτύλιγμα, το “Από μηχανής” γίνεται μια ασαφής πραγματεία για την πατριαρχεία. Παρόλα αυτά, η πολύπλοκη θεματική που υπάρχει κάτω από την επιφάνεια του φιλμ, φιλτράρεται δεξιοτεχνικά με όλες τις ιδιαίτερες τεχνοτροπίες του είδους, γιαυτό και εντυπωσιάζει ως ένα καλοστημένο ατμοσφαιρικό θρίλερ επιστημονικής φαντασίας και καταφέρνει να μας βάζει σε σκέψεις πάνω στον τεχνολογικό μας φόβο που αφορά τη δημιουργία της τεχνητής συνείδησης.

 Ο Κάλεμπ (Ντόναλ Γκλίζον), είναι προγραμματιστής και εργάζεται στην μεγαλύτερη εταιρία παροχής ίντερνετ στον κόσμο, η οποία διευθύνεται από τον Νάθαν (Όσκαρ Άιζακ). Μέσα από έναν διαγωνισμό, ο Κάλεμπ επιλέγεται ως ο καλύτερος για να πραγματοποιήσει το τεστ Τούρινγκ στο ρομπότ που δημιούργησε ο Νάθαν, την Άβα (Αλίσια Βικάντερ). Ο Κάλεμπ, χωρίς να γνωρίζει τους λόγους που επιλέχτηκε, φτάνει στην απομονωμένη ιδιοκτησία του Νάθαν, όπου ο τελευταίος του εξηγεί τους σκοπούς της συνεργασίας τους. Για την πραγματοποίηση του τεστ, ο Κάλεμπ θα πρέπει να αλληλεπιδράσει με την Άβα, που κατά τον Νάθαν είναι το πρώτο αληθινό προϊόν τεχνητής νοημοσύνης που έχει δημιουργηθεί και να διαπιστώσει, αν η Άβα έχει αυθεντικές γνωστικές ικανότητες και μπορεί να σκεφτεί. Η Άβα αρχίζει να δείχνει σημάδια σεξουαλικής αφύπνισης και παράλληλα αποκαλύπτει στον Κάλεμπ ότι ο Νάθαν δεν είναι αυτός που νομίζει. Τα πράγματα από συνεδρία σε συνεδρία περιπλέκονται όλο και περισσότερο και αποκτούν μια επικίνδυνη δυναμική που θέτει σε κίνδυνο το πείραμα, αφού η Άβα χειραγωγεί τον Κάλεμπ και οι δυο τους σχεδιάζουν να αποδράσουν από το εργαστήριο του Νάθαν.

 Γνωστός από τη σεναριακή καριέρα του με έργα όπως, “28 μέρες αργότερα”,  “Μην μ' αφήσεις ποτέ”, “Dredd” αλλά και τη νουβέλα του “Η παραλία”, που το 2000 μεταφέρθηκε στο σινεμά με πρωταγωνιστή τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο, ο Άλεξ Γκάρλαντ επιχειρεί για πρώτη φορά να δοκιμάσει τις σκηνοθετικές του ικανότητες και δημιουργεί το “Από μηχανής”, μια κινηματογραφία στην οποία ο σκηνοθέτης αντιμετωπίζει τις τεχνολογικές ανησυχίες της εποχής μας, τις συνέπειες της εποχής της πληροφορίας και την εκμετάλλευση που είναι ενσωματωμένη στους αλγορίθμους που οργανώνουν τις ζωές μας και παράλληλα θέτει ζητήματα όπως, που σταματά η τεχνητή νοημοσύνη και που αρχίζει η ανθρώπινη σκέψη; τι συνιστά το ανθρώπινο; υπάρχει ελευθερία ή οι επιλογές μας είναι προκαθορισμένες; θέλει να προβληματίσει και το κάνει, αλλά λειτουργεί πολύ καλύτερα ως ένα καλοστημένο ψυχολογικό θρίλερ.

 Σε ένα μινιμαλιστικό περιβάλλον, η αποκαλυπτική διαλεκτική μεταξύ των δυο ανδρών αφενός μεταφέρει στον θεατή της πτυχές της ανθρώπινης ψυχολογίας σε θέματα που αφορούν την τεχνητή νοημοσύνη και θέτει τα διάφορα φιλοσοφικά ερωτήματα, αφετέρου, χρησιμοποιείται για τη δημιουργία των σεναριακών ανατροπών.

 Ο Γκάρλαντ συνδέει τις ανησυχίες και τις αγωνίες σχετικά με τα τεχνολογικά σύνορα, με την αρσενική ανασφάλεια. Και ο Κάλεμπ και ο Νέθαν παρόλο που είναι αντιθετικοί σαν χαρακτήρες, είναι και οι δυο αλαζονικοί παντογνώστες που διακατέχονται από το σύνδρομο του θεού και συνάμα αποτελούν τις όψεις του νομίσματος της πατριαρχικής δύναμης. Η ανασφάλεια του αρσενικού εγώ εκτίθεται, δείχνοντας τη σφοδρή επιθυμία για τη δημιουργία, σαν ένα άλλο σκέλος στο παιχνίδι της πατριαρχικής εξουσίας. Μόνο που δεν μπορεί να είναι κανείς θεός, αν οι σκέψεις του στηρίζονται σε πλάνες. Για άλλη μια φορά ο ρόλος της γυναικείας παρουσίας στην επιστημονική φαντασία επιφορτίζεται με την εικόνα της γοητευτικής ύπαρξης, της πλανεύτρας, του σεξουαλικού αντικειμένου που εμπνέει μεν, αλλά μπορεί να καταστρέψει, αφού πρώτα χρησιμοποιήσει τα συναισθήματα του άλλου για να ξεγελάσει, στη αιώνια μάχη των δυο φύλλων.

 Ατμοσφαιρικό, κλειστοφοβικό, ψυχολογικό θρίλερ επιστημονικής φαντασίας, που παρά το αδύναμο σενάριό του γοητεύει, εγείρει σκέψεις και φρεσκάρει αναπάντητα ερωτήματα που ήδη έχουν τεθεί κατά το παρελθόν.
Reviewed by My Films-In, on May 22 2015 ex machina- Rating:6,3 out of 10

             




imdb
rottentomatoes